Ngày 26/7, Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị thẩm định Đề án phân loại đô thị Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng đạt tiêu chí đô thị loại III và Báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng khu vực dự kiến thành lập phường thuộc đô thị Thủy Nguyên. Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn chủ trì Hội nghị.
Định hướng là thành phố trực thuộc thành phố Hải Phòng.
Huyện Thủy Nguyên là cửa ngõ phía Bắc của thành phố Hải Phòng, là huyện lớn nằm bên dòng sông Bạch Đằng lịch sử, được đánh giá là vùng đất hội tụ đầy đủ các yếu tố quan trọng để sớm trở thành thành phố trực thuộc thành phố Hải Phòng trong tương lai gần.
Ngoài lợi thế phát triển công nghiệp, Thủy Nguyên có điều kiện phát triển du lịch, thương mại và dịch vụ; phát huy lợi thế của vùng ven đô giáp hải cảng với nhiều thắng cảnh đẹp như: Hồ Sông Giá, hang Lương, hang Vua, khu vực núi Tràng Kênh... và nhiều công trình kiến trúc độc đáo, những lễ hội truyền thống đậm đà bản sắc dân tộc.
Ngày 24/1/2019, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 45-NQ/TW về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó có mục tiêu đến năm 2025 sẽ “hoàn thành việc di chuyển trung tâm hành chính thành phố Hải Phòng sang phía Bắc sông Cấm”. Xây dựng Trung tâm hành chính, chính trị mới của thành phố Hải Phòng tại khu vực phía Bắc sông Cấm tại huyện Thủy Nguyên…
Bên cạnh đó, theo Quy hoạch Thành phố Hải Phòng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1516/QĐ-TTg ngày 02/12/2023, một trong những mục tiêu đến năm 2025 đó là: “Thành lập thành phố thuộc thành phố Hải Phòng tại huyện Thủy Nguyên (bao gồm toàn bộ đảo Vũ Yên)”.
Đến năm 2030, hệ thống đô thị của Hải Phòng gồm: Khu vực nội thị gồm 9 quận; 1 đô thị loại III là Thành phố Thuỷ Nguyên (bao gồm toàn bộ đảo Vũ Yên); 4 đô thị loại IV; 6 đô thị loại V. Ngoài ra, Thủy Nguyên sẽ được xây dựng thí điểm đô thị thông minh đầu tiên tại Hải Phòng và phát triển rộng ra các quận, huyện trên địa bàn thành phố.
Cũng theo Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố Hải Phòng đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 323/QĐ-TTg ngày 30/3/2023, Thủy Nguyên đóng vai trò quan trọng trong “Vành đai kinh tế công nghiệp dịch vụ” và “Trung tâm đô thị lịch sử và đô thị hành chính mới Bắc sông Cấm”…
Trong những năm qua, tốc độ phát triển kinh tế của huyện Thủy Nguyên luôn vượt mục tiêu, duy trì ở mức cao; ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ gắn với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững; thu hút đầu tư trên địa bàn tăng, nhiều dự án được xây dựng mới. Kết cấu hạ tầng giao thông được đầu tư hiện đại, đồng bộ.
Cùng với đó, các làng nghề truyền thống của huyện tiếp tục duy trì và phát triển; trên địa bàn huyện có nhiều công trình, di tích lịch sử, văn hóa là tiềm năng phát triển du lịch nghỉ dưỡng và tâm linh…
Để đáp ứng yêu cầu phát triển của đô thị Thủy Nguyên, việc công nhận đô thị loại III trực thuộc thành phố Hải Phòng là việc đánh giá đúng vị thế, thực tiễn phát triển của Thủy Nguyên; tạo đà tiếp tục đầu tư mạnh mẽ hơn nữa, phát huy những yếu tố tiềm năng, phát triển kinh tế - xã hội trong tương lai.
Mặt khác, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, tốc độ đô thị hóa và dân số cơ học tăng nhanh trong những năm qua đã có tác động rất lớn đến đời sống cũng như sinh hoạt của người dân trên địa bàn huyện Thủy Nguyên.
Những thay đổi lớn đã và đang đặt ra cho các xã, thị trấn nhiều vấn đề mới cần giải quyết như: Quản lý công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại và dịch vụ; quản lý quy hoạch xây dựng, kiến trúc; quản lý kết cấu hạ tầng kỹ thuật; quản lý dân cư theo mô hình đô thị… Ngoài ra, tại các khu vực dự kiến thành lập phường có nhiều dự án phát triển đô thị quy mô lớn đã và đang triển khai.
Từ thực tế đó, việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, thành lập các phường tại Thủy Nguyên là cần thiết, đáp ứng nhu cầu quản lý phát sinh từ thực tiễn.
Tiếp tục hoàn thiện các tiêu chuẩn, tiêu chí
Đối chiếu với các tiêu chí, tiêu chuẩn tại Nghị quyết số 26/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, đô thị Thủy Nguyên đạt 5/5 tiêu chí với tổng số điểm đạt 87,43/100 điểm (tối thiểu 75/100 điểm là đạt). Như vậy, đô thị Thủy Nguyên đã cơ bản đảm bảo yêu cầu của đô thị loại III theo quy định.
Về đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị khu vực dự kiến thành lập phường, đối chiếu với quy định, khu vực dự kiến thành lập 17 phường đều đạt từ 12/13 tiêu chuẩn trở lên.
Tại Hội nghị, các thành viên Hội đồng thẩm định đã tham gia đóng góp nhiều ý kiến. Trong đó đề xuất địa phương cần thống nhất về số liệu; rà soát lại tỷ lệ tăng dân số; quan tâm đầu tư phát triển đô thị, hạ tầng kỹ thuật; chú trọng lồng ghép nội dung tăng trưởng xanh trong phát triển kinh tế - xã hội; làm rõ về tiêu chí nông thôn và xây dựng nông thôn mới; rà soát về số liệu diện tích đất tự nhiên; lưu ý đất xây dựng các công trình công cộng; quan tâm đầu tư hệ thống cấp thoát nước; bổ sung thêm các chương trình phát triển kinh tế, chuyển đổi nghề, phát triển du lịch tại Thủy Nguyên...
Thay mặt UBND thành phố Hải Phòng, Phó Chủ tịch Thường trực Lê Anh Quân đã giải trình thêm về chất lượng đô thị của các phường; nội dung dân số của từng khu vực… Địa phương sẽ tiếp thu ý kiến của các thành viên Hội đồng và tích cực chỉ đạo các đơn vị sớm chỉnh sửa, bổ sung đầy đủ Đề án, Báo cáo.
Toàn cảnh Hội nghị.
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn đánh giá cao sự quyết liệt của thành phố Hải Phòng trong công tác quy hoạch đô thị, sắp xếp địa giới hành chính, lập hồ sơ Đề án. Với Đề án công nhận đô thị loại III, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn yêu cầu địa phương cần rà soát thêm tiêu chí tăng dân số; xem xét lại tiêu chí tăng tỉ trọng công nghiệp và dịch vụ.
Đồng thời tiến hành rà soát, đánh giá kỹ các xã thành lập phường, đảm bảo đủ điều kiện thành lập; làm nổi bật sự cần thiết phải thành lập thành phố trong thành phố; phân tích nguyên nhân, lý do các tiêu chuẩn, tiêu chí chưa đáp ứng và định hướng khắc phục, hoàn thiện; thực hiện chuẩn hóa số liệu, thống nhất với các Đề án khác có liên quan…
Hội đồng thẩm định thống nhất đánh giá đô thị Thủy Nguyên đạt tiêu chí đô thị loại III với điểm số 86,02/100 và 17 khu vực thành lập phường; đề nghị địa phương tiếp thu đầy đủ ý kiến các thành viên Hội đồng, sớm hoàn thiện hồ sơ để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
